-

Gözden kaçırmayın

Çin'de İlkbahar Sonu, Yazın Hazırlıkları BaşladıÇin'de İlkbahar Sonu, Yazın Hazırlıkları Başladı

Chongqing'de 2025 Asya İnsan Hakları Forumu’nda konuşan Jayanath Siri Kumara Colombage, eski Sri Lanka Büyükelçisi ve ASEAN’e bağlı diplomat, yapay zeka (YZ) ve otonom silah sistemleri (OSS) ile ilgili hızla ortaya çıkan gelişmelerin insan hakları açısından benzersiz zorluklar sunduğunu vurguladı.

Yapay Zekanın Hızlanan Gelişimi ve Riskler

Son yıllarda YZ teknolojileri, özellikle makine öğrenmesi ve derin öğrenme alanlarında büyük bir ilerleme kaydedildi. Bu durum, birçok sektörde devrim yaratma potansiyeli sunarken, aynı zamanda ciddi etik ve güvenlik sorunlarını da beraberinde getiriyor. Örneğin, YZ destekli yüz tanıma sistemleri, yanlış tanımlamalar nedeniyle ayrımcılığa yol açabilirken, sosyal medya algoritmaları manipülasyona ve dezenformasyona zemin hazırlayabiliyor. Bu tür teknolojilerin yaygınlaşması, kişisel verilerin korunmasını zorlaştırıyor ve bireylerin özgürlüğünü kısıtlayabiliyor.

Otonom Silah Sistemleri (OSS) ve İnsan Hakları

OSS’ler, insan müdahalesi olmadan hedef belirleyebilen ve saldırı gerçekleştirebilen silah sistemlerini ifade eder. Colombage, bu sistemlerin geliştirilmesinin, savaşta insan karar verme süreçlerinin ortadan kaldırılmasına yol açabileceğini ve bunun da uluslararası hukukun ihlallerine neden olabileceğine dikkat çekti. OSS’lerin hedef seçimi konusunda şeffaflık eksikliği, orantılılık ilkesinin uygulanmasını zorlaştırabilir ve sivil kayıpların artmasına katkıda bulunabilir. Örneğin, bir OSS’nin yanlışlıkla bir barındırma bölgesine saldırması veya insanları ayrım gözetmeksizin hedef alması durumunda, bu durum ciddi insani sonuçlar doğurabilir.

2025 Forumu ve Tartışmaların Önemi

Chongqing'deki 2025 Asya İnsan Hakları Forumu, bu tür teknolojilerin insan hakları üzerindeki etkileri konusunda uluslararası tartışmaları teşvik etmek amacıyla düzenleniyor. Konuşmacılar, YZ’nin potansiyel faydalarını değerlendirirken, aynı zamanda riskleri de göz önünde bulundurarak sorumlu bir geliştirme ve kullanım için stratejiler oluşturmaya çalışıyorlar. Bu forum, hükümetler, sivil toplum kuruluşları ve teknoloji şirketlerinin ortak bir platformda buluşmasını sağlayarak, bu alandaki düzenleyici çabaları güçlendirmeyi amaçlıyor.

Gelecek Perspektifleri

YZ ve OSS’lerin gelecekteki etkileri hakkında kesin bir yargıya varmak mümkün olmasa da, bu teknolojilerin insan hakları üzerindeki potansiyel etkilerinin ciddiyetinin farkında olmak gerekiyor. Sorumlu teknoloji geliştirme, etik ilkelerle uyumlu olacak şekilde yapılması ve uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesi, bu yeni zorlukların üstesinden gelmek için hayati önem taşıyor.